Vó ngựa lóc cóc. Bụi mờ cuốn lên trên những con đường. Người đánh xe ngựa, da sạm đen, bỏm bẻm nhai trầu, kể về câu chuyện những đền đài cổ xưa... Bên đường, những vòm cây im lìm và tĩnh lặng. Tháng 5 ở Bengan, trời trong, thật nhiều nắng. Tôi nghĩ, đó là khi Bangan khô cằn nhất.
Bagan là cố đô. Từ thế kỷ 9 đến thế kỷ 13, nơi đây từng là kinh đô của một triều đại phát triển và cũng là một trong những cái nôi để Phật giáo khởi phát tại Myanmar. Trải qua hàng ngàn năm, Bagan hôm nay là những dấu tích còn lại, chừng khoảng 2000 ngôi đền chùa trên diện tích chưa đến 50 km2. Nhưng ngạc nhiên, ngay cả những dấu tích của một thời xa xưa, vẫn huy hoàng đến vậy...
Quần thể chùa ở Bagan
Bây giờ
Bagan là một thành phố nhỏ cách Madalay chừng gần nửa ngày đường. Nhưng kỳ lạ,
Bagan không khiến tôi nghĩ về nó nhưng một thành phố. Bagan là một vùng đất. Trong cái nắng chang chang của một ngày tháng 5, Bagan trong mắt tôi khô cằn mà rực rỡ như thế giới những những giấc mơ thời thơ ấu giờ còn lưu lại với nhiều vết tích...
Ở
Bagan. những cơn mưa thường khá hiếm hoi. Nhưng điều đó chỉ đánh dấu trong những buổi trưa nắng hồng oi bức. Còn buổi sáng ở Bagan trong lành và thanh thản. Bình minh đến trên mảnh đất này khu mặt trời chậm rãi bò lên đỉnh từng ngôi đền. Lúc ấy, những đám mây đi vắng, chỉ còn lại bầu trời ửng lên vì ráng đỏ, và những ngôi đền rõ dần ra dưới ánh nắng. Xen kẽ giữa những vòm cây tròn nhỏ, những ngôi đền đứng đó, trang nghiêm, vững chãi. Hầu hết đền chùa ở đây đều có màu gạch, nâu đỏ khiến những ngôi đền đặc biệt trở nên bổi bật trong ánh bình minh hay khi ráng chiều đổ xuống.
Hoàng hôn ở
Bagan khiến người ta dễ dàng hoài niệm. Không gian rộng lớn mênh mông, ráng chiều rọi qua hàng cây và những ngôi đền đổ bóng xuống mặt đất, dường như đâu đó thoáng qua nỗi buồn của dòng thời gian trôi chảy. Và mỗi người nhìn những ngôi đền kia như nhớ lại bao nhiêu những giấc mơ mộc mạc thời thơ ấu. Có thể không nguy nga, tráng lệ những đích thực là nó, là nơi những mộng mơ trẻ con đã từng nảy mầm trong đó và bây giờ lặng lẽ trở về.
Hoàng hôn ở Bagan
Bagan khiến tôi nhận ra một điều: Cuộc sống thực tế và guồng quay không ngừng của nó, có thể khiến người ta không còn mơ mộng nhưng nó không thể xóa nhòa hoàn toàn những giấc mơ cổ tích một thời. Bởi vì đứng trước sự mênh mông này, sự huy hoàng này, cảnh cửa vô hình của thời xa xưa đã bất giác mở ra, gọi lại bao nhiêu những bay bổng thời thơ ấu. Ngày tháng nào đó đã xa xưa trong những ngôi đền đó có thể đã từng có một nàng công chúa. Có một hoàng tử. Và chắn hẳn không thể thiếu những câu chuyện tình...
Có thể bạn rất bỏn đôi chân khi bước vào những ngôi đền ở Bagan. Vì ở
Bagan cũng như tất cả các ngôi đền chùa khác ở Myanmar, khi bước vào bạn phải bỏ giày dép ra và cả tất. Chỉ có đôi chân trần. Dù nắng hay mưa, dù lạnh hay ấm nhưng những nơi tôn nghiêm chỉ yêu cầu bạn sự thành kính giản đơn đó.
Tháng 5 chúng tôi bước vào những ngôi đền ở
Bagan bằng bàn chân nóng rẫy. Nhưng, cũng chỉ khi đó mỗi người mới thấy ý nghĩa của sự mát lành khi bước chân vào trong ngôi đền. Những ngồi đền ở Bagan rộng rãi, nhiều ô cửa khiến sự lát lành không chỉ ở đôi bàn chân mà còn là sự mát lành trong tâm hồn, khi bạn gặp những tượng Phật nằm thinh lặng an nhiêu qua năm tháng. Khi bạn nhìn những chúc sóc chuột chạy đuổi nhau qua những cổng vòm, và khi bạn nhìn thấy biết bao những chú chim đã về đây làm tổ...
Bagan gợi cho tôi nhớ đến thánh địa Mỹ Sơn, gợi cho tôi nhớ đến Angkor Wat nhưng hơn cả Bagan khiến tôi yêu mến vì chính nó. Vợi sự lặng lẽ riêng biệt, Bagan là một sự lặng lẽ khiến người ta dễ lạc mình. Trong một đất nước của những ngôi chùa Vàng lộng lẫy, đâu đâu cũng nhìn thấy ánh kim lấp lánh, thì màu nâu đỏ của gạch, sự nhẵn mịn của những bức tường thành và sự hoang sơ của không gian rộng lớn khiến người ta dễ thấy mình ở đó, riêng biệt mà không cô lập, tự tại mà không cô quạnh.
Bagan là nơi người ta tìm lại hồi ức, người ta nhìn lại thời trẻ dại của mình với sự bao dung. Bagan cũng là nơi người ta ngần ngại bước đi. Hay ra đi vẫn còn ngoảnh lại. Bởi dường như ta bước đến chưa đủ lâu, chưa đủ sâu. Và rằng ở nơi đây dường như thời gian đã cất vào đó biết bao điều ẩn giấu. Vì lẽ đó, với Bagan, lời chào tạm biệt cũng có nghĩa là câu hẹn ngày tái ngộ.
Theo Du lịch và Giải trí