Từ xa xưa con người đã biết sử dụng sức nước để phục vụ cho các mục đích của mình đặc biệt là phục vụ cho canh tác nông nghiệp và các hoạt động khác. Đến cuối thế kỷ 19, với sự phát hiện của điện và máy phát điện, thủy lực bắt đầu được sử dụng để sản xuất điện năng trên phạm vi lớn.
Hệ thống thủy điện đầu tiên trên thế giới được phát triển vào năm 1878 tại Cragside thuộc Northumberland, Anh bởi William George Armstrong. Nó đã được sử dụng để cung cấp năng lượng cho một bóng đèn duy nhất trong phòng trưng bày nghệ thuật của mình. Ngay sau đó, nhà máy điện đầu tiên xuất hiện ở Thác Niagara vào năm 1881.
Ngày nay, thủy điện là năng lượng tái tạo được sử dụng rộng rãi nhất trên thế giới, nhưng nó chỉ chiếm 16% sản lượng điện toàn cầu. Việc thiếu nguồn nước là một trong những lý do chính khiến thủy điện tụt lại phía sau các giải pháp thay thế như nhiên liệu hóa thạch và điện hạt nhân. Nhưng điều này dự kiến sẽ thay đổi trong vài thập kỷ tới vì một số dự án thủy điện lớn đang được tiến hành chủ yếu ở khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, nơi đã tạo ra 32% thủy điện toàn cầu. Trung Quốc là nhà sản xuất thủy điện lớn nhất với 721 terawatt/giờ sản xuất ( 2010), chiếm khoảng 17% lượng điện sử dụng trong nước. Paraguay sản xuất 100% điện năng từ các đập thủy điện, và Na Uy 98-99%. Brazil, Canada, New Zealand, Áo, Thu Switzerland Sĩ, và Venezuela và nhiều nước trên thế giới đều có phần lớn sản lượng điện năng nội bộ từ thủy điện.
Dưới đây là một số nhà máy thủy điện lớn nhất đang hoạt động, nơi có cảnh quan rất kỳ vĩ, thu hút nhiều khách du lịch đến thăm mỗi năm.
Đập Tam Hiệp, Trung Quốc
Đập Tam Hiệp, đập thủy điện lớn nhất thế giới
Đập Tam Hiệp nằm trên sông Dương Tử ở tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc, là nhà máy điện lớn nhất thế giới về công suất lắp đặt (22.500 MW). Toàn bộ cấu trúc chính của đập được làm bằng bê tông và thép, đập dài 2.335 mét và cao 181 mét. Hơn 102,6 triệu mét khối đất đất đã được di dời để tạo ra 27,2 triệu khối bê tông và 463.000 tấn thép, đủ để xây dựng 63 tháp Eiffel. Chi phí cho công trình vĩ đại này tiêu tốn đến 22,5 tỷ USD để xây dựng.
Khi Đập Tam Hiệp xả lũ, lượng nước khổng lồ của nó làm chậm vòng quay của Trái Đất 2 giây
Khi mực nước ở mức cao nhất là 175 mét so với mực nước biển, cao hơn 110 mét so với mực nước hạ lưu sông, hồ chứa đập dài trung bình khoảng 660 km và chiều rộng 1,12 km, cho năng suất hiệu quả là 39,3 km3 và 1.045 km2 diện tích bề mặt.
Khung cảnh hùng vĩ khi đập xã lũ, rất nhiều khách du lịch Trung Quốc đến với đập Tam Hiệp này hàng năm
Chính phủ Trung Quốc rất tự hào về dự án này, các tua-bin có kích thướt rất lớn và hiện đại, hạn chế phát thải khí nhà kính, mặc dù nó đã di dời khoảng 1,3 triệu người, gây ra những thay đổi đáng kể về sinh thái cũng như tranh cãi cả trong và ngoài nước.
Công trình khổng lồ này là một kiệt tác kiến trúc của Trung Quốc và thế giới
Đập Itaipu, Brazil và Paraguay
Đập Itaipu nằm giữa biên giới hai nước Brazil và Paraguay, mặc dù có kích thướt nhỏ hơn đạp Tam Hiệp nhưng khối lượng điện sản xuất lại nhiều hơn
Đập Itaipu nằm trên sông Paraná trên biên giới giữa Brazil và Paraguay. Mặc dù đập có công suất 14.000 MW, thấp hơn đập Đập Tam Hiệp, nhưng năng suất hàng năm cao hơn, tạo ra trung bình 91 ~ 95 TWh so với 80 TWh/Tam Hiệp. Nhà máy này cung cấp 90% lượng điện tiêu thụ của Paraguay và 19% trong số đó được tiêu thụ bởi Brazil.
Đập Itaipu có chiều dài lớn nhất thế giới
Đập Itaipu được kết nối bằng 4 con đập nối với nhau, từ trái sang phải với một đập tràn đất, một đập đổ đá, đập chính bê tông và một cái đập bằng bê tông bên phải, cho phép nó có tổng chiều dài 7235 mét. Để xây dựng cấu trúc khổng lồ này, quá trình của con sông lớn thứ bảy trên thế giới đã phải thay đổi, và 50 triệu tấn trái đất và đá đã phải di chuyển. Để cung cấp cho bạn một ý tưởng, số lượng bê tông được sử dụng để xây dựng Nhà máy điện Itaipu sẽ đủ để xây dựng 210 sân bóng đá; sắt và thép được sử dụng sẽ cho phép xây dựng 380 Tháp Eiffel và khối lượng đào đất và đất đá tại Itaipu lớn gấp 8,5 lần Đường hầm Kênh.
Các ống dẫn nước rất to lớn ở đập Itaipu
Đập Guri, Venezuela
Đập Guri
Đập Guri dài 7.426 mét và cao 162 mét và nằm trên sông Caroni ở Venezuela. Đến năm 2009, là nhà máy thủy điện lớn thứ 3 trên thế giới với công suất 10.355 MW và lớn thứ 8 về lượng nước. Riêng đập Guri cung cấp 73% lượng điện của Venezuela.
Đập Guri là một trong những công trình kiến trúc ấn tượng ở Venezuela
Con đập này đã gây ra tranh cãi trong một thời gian dài bởi vì hồ nước nó đã tạo ra đã làm ngập khoảng 4.250 km vuông của một khu rừng nổi tiếng vì tính đa dạng sinh học và động vật hoang dã hiếm có, trong đó có nơi duy nhất Carrizal Seedeater phát hiện gần đây tanager) đã từng được tìm thấy.
Đập Tucuruí, Brazil
Đập Tucuruí là một đập trọng tải bê tông trên sông Tocantins thuộc Tucuruí ở Braxin. Phần chính của đậpTucuruí cao 78 mét và dài 6,9 km với những khối bê tông khổng lồ. Việc bổ sung các con đê Mojú và Caraipé bằng đất khiến cho tổng chiều dài của con đập lên đến 12.515 m. Các hồ chứa nước vào đập có công suất 45 km³ với một khối lượng sống là 32 km³. Đập tràn dịch vụ kiểu Creager của đập chính là công trình lớn thứ hai trên thế giới với công suất tối đa 110.000 m³ / giây. Đập cũng được sử dụng để di chuyển giữa sông Tocantins phần trên và dưới.
Đập Tucuruí khi xả lũ
Đập Tucuruí mang lại nguồn điện năng cho 13 triệu người với 60% cho các ngành công nghiệp, tạo ra 2.000 việc làm. Tuy nhiên, việc xây dựng đập đã thu hút được số lượng lớn người di cư đến khu vực này dẫn đến nạn phá rừng và các tác động tiêu cực từ việc tăng chăn nuôi gia súc. Đập cũng di dời từ 25.000 đến 35.000 người vào đầu những năm 1980, trong đó 3.750 người trở về sống trong những hòn đảo mới được tạo ra bởi hồ chứa.
Đập Grand Coulee, Hoa Kỳ
Cảnh quan ấn tượng ở đập Grand Coulee khi xả lũ
Đập Sayano-Shushenskaya, Nga
Đập Sayano-Shushenskaya
Đập Sayano-Shushenskaya nằm trên sông Yenisei, gần Sayanogorsk thuộc Khakassia, Nga. Đây là nhà máy điện lớn nhất ở Nga và nhà máy thủy điện lớn thứ 6 trên thế giới. Đập được xây dựng để để có thể chống được động đất lên đến 8 độ Richter, và được ghi Guinness công nhận là đập thủy điện mạnh mẽ nhất trên thế giới.
Đập Sayano-Shushenskaya đứng đầu so với các con đập khác trên thế với về độ kiên cố
Đập Longtan, Trung Quốc
Đập Longtan
Đập Longtan nằm trên sông Hongshui ở quận Tian'e ở Trung Quốc. Đập cao 216,2 m và dài 849 m và là đập bê tông bê tông đầm lăn cao nhất (RCC) trên thế giới.