Như thông lệ hàng năm, cứ đến khoảng rằm tháng 7 âm lịch, khi con nước từ thượng nguồn sông Mê Công ngầu đục, đỏ nặng phù sa cuồn cuộn đổ về, thì người dân vùng thượng nguồn châu thổ đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) bắt đầu vào mùa khai thác mới: Mùa cá linh non, một đặc ân tự nhiên của dòng Mê Công ban tặng.
Năm nay, theo kinh nghiệm của nhiều nông dân, nước lũ và cá linh non về sớm hơn mọi năm nên có khả năng người dân vùng Đồng bằng Sông Cửu Long sẽ có một mùa lũ đẹp.
1. Cá linh lên ngôi:
Người dân đánh bắt cá linh
Ở huyện đầu nguồn Hồng NGự, ông Trần Văn Tư, một nông dân kỳ cứu với hơn hai mươi năm chuyên đóng đáy cá ở ở Thường Thới Hậu A cho biết, cá linh non về tới đây đã gần 10 ngày nay rồi, hiện mỗi ngày ông đổ được 15-20 kg. Ông Tư cho biết thêm, mấy ngày đầu bạn hàng ngoài chợ Hồng Ngự vô mua giá cá cao từ 140-150 nghìn đồng/kg nhưng hiện nay chỉ còn 100.000 đồng/kg tùy theo số lượng cá đổ được nhiên hay ít. Nhưng đánh bắt bằng cách đóng đáy,người dân còn đánh bắt cá linh bằng hệ thống dớn, loại đăng làm bằng lưới cước ni lông.
Anh Lê Văn Tùng thành phố Cao Lãnh, chủ hai miệng đáy ngoài sông Tiền khu vực gần bến phà Cao Lãnh cho biết, do cách xa Hồng Ngự hơn 50km nên cá linh về trễ mà số lượng cũng chưa nhiều. Do mặt hàng cá linh đầu mùa đắt hàng nên chỉ trong một buổi sáng, anh Tùng đã bán sạch hết lượng cá trên 40kg chứa trong chiếc ghe đục ngay tại dốc cầu Tân Vêệt Hòa, không kịp chuyển cá lên tới chợ.
Tại huyện đầu nguồn Hồng Ngự giá cá linh là vậy, nhưng về đến các chợ ở thành phố Cao Lãnh, giá cá đã tăng lên rất cao. Tại các chợ ven sông Tiền, ngay từ 2 - 3 giờ sáng cá linh đã được các chủ ghe mang đến để cung cấp cho các chợ trong nội ô thành phố và các huyện lân cận. Chị Nguyễn Thị Hoa, một “đại lý” tại chợ Tân Việt Hòa, thuộc Phường 6 cho biết: “Mới bắt đầu khoảng hơn tuần nay thôi, ghe đục chở cá đem vào tới chợ tôi thu gom hết,cá linh đầu mùa giá 150.000 đồng/kg, ra tới chợ Cao Lãnh “sang tay” lại cho những người bán lẻ, mỗi ký lô tôi lời từ 4.000 đến 5.000 đồng”.
Sau khi làm ruột, những ngày đầu mùa giá cá linh non bán lẻ tại thành phố Cao Lãnh lên tới 170.000 - 200.000 đồng/kg nhưng vẫn đắt như tôm tươi. Hai ngày nay, do lượng cá về nhiều hơn nên tùy theo cá mới hay cá cũ, giá chỉ còn từ 100.000 đến 120.000 đồng/kg. Và từ chợ trung tâm thành phố Cao Lãnh, cá linh tiếp tục được các “thương lái di động” chuyển đến hầu hết các chợ nhỏ lẻ, vào trong các quán ăn từ cao cấp đến bình dân.
2. “Liên khúc” cá linh
Hơn một tuần nay, ở Nhà khách tỉnh Đồng Tháp và nhà hàng Á Châu kề bên, trong các bữa cơm chiêu đãi khách đều có thêm đặc sản cá linh đầu mùa. Tại các quán ăn bình dân trong thành phố, trong thực đơn có thêm một trang viết tay mới được cập nhật với nhiều món ăn được chế biến từ duy nhất cá linh, nào là cá linh nhúng dấm,cá linh kho mắm ăn với rau đồng, đến cá linh kho lạt chấm với xoài bằm hay cá linh lăn bột chiên chấm nước mắm tỏi…
Có lẽ vì thế mà khoảng hơn tuần nay, từ các quán cơm, các quán nhậu bình dân đến những nhà hàng sang trọng, nơi đâu cũng đông khách bởi những món ăn dân dã này, trong khi giá cả rất mềm. “Chỉ khoảng 120.000 đồng là bốn người có thể ăn thoải mái”, một chủ quán ăn cho biết.
Cá linh non đầu mùa là vậy, bước sang tháng 8 âm lịch, cá đã lớn gấp đôi, cỡ bằng ngón tay. Thời điểm này, cá ngon nhất là món canh chua nấu với bông điên điển và bông súng đồng, hay chiên giòn chấm nước mắm me cũng có thể “chấp nhận được”. Đến khi lũ rút, chuẩn bị xuống giống vụ lúa Đông-Xuân thì cá linh mới thật sự hết “mùa”…
Trong những ngày đầu lũ này, mỗi khi có dịp về ĐBSCL, du khách phương xa đừng nên bỏ qua “khúc biến tấu” từ đặc sản cá linh, một đặc ân tự nhiên chỉ tìm thấy duy nhất do dòng Mê Công ban tặng.
3. Những món ngon từ cá linh:
Cá linh nấu lẩu:
Cá linh nấu lẩu
Vìcá linh rất mềm và mau chín, nên trước khi ăn mới trút nhẹ cá linh vào nồi. Vừa ăn, vừa nhúng hoa điên điển để giữ độ giòn và ngọt từ hoa.
Trước hết phải chọn cá linh tươi mang về móc ruột, làm sạch, để vào rổ thưa cho ráo nước, xong ướp với tỏi, ớt, đường, chút muối khoảng 10 phút.
Chặt một trái dừa tươi đổ vào nồi để nấu, dằn vài muỗng nước mắm ngon, đường, ít me dầm lấy nước chua rồi nêm nếm sao cho vừa ăn. Sau đó cho tỏi phi thơm, thêm ít tóp mỡ, rau ngò gai và nấu cho sôi riu lên. Cá linh rất mềm và mau chín, nên trước khi ăn mới trút nhẹ cá vào nồi. Vừa ăn, vừa nhúng hoa điên điển để giữ độ giòn và ngọt từ hoa.
Cái ngon độc đáo của món ăn này là nhờ vị chua chua, ngòn ngọt, thơm thơm kèm thêm hương vị từ hoa điên điển. Ăn kèm với món có thể là bún tươi hoặc cơm nóng, không thể thiếu một ít nước mắm ngon và ớt để chấm cá.
Cá linh kho tiêu:
Cá linh kho tiêu
Cá linh làm sạch để ráo rồi nêm ít đường, muối, bột ngọt, tiêu, nước màu cho thấm khoảng 10 phút. Món cá kho tiêu này nên nêm nếm sao cho hợp khẩu vị của từng nhà, bởi có người thích kho thật mặn, nhưng lại cũng có người thích vừa mặn, vừa ngọt.
Sau đó cho cá vào một cái nồi đất, thêm ít nước lã. Nước mắm kho cá phải là nước mắm ngon. Trước khi kho, cho nước mắm vào nồi kho chung với cá, giữ lửa liu riu độ 15-20 phút để nồi cá sắc màu lại. Cho ít hành và ớt lên trên cho có mùi thơm và chút cay nhẹ.
Món này dùng với cơm nóng hay nguội đều ngon. Ăn kèm là bông súng, bắp chuối bào, hoa điên điển ngâm chua, rau muống ngâm chua ngọt, hoặc ăn với rau lang, rau trai luộc, đọt nhãn lồng... đều ngon.
Miền Tây không chỉ hấp dẫn du khách bởi những phong cảnh hữu tình của miền sông nước, những miệt vườn trái cây đủ loại, con người hiền lành, chất phác... mà ẩm thực nơi đây cũng làm mê đắm bao người. Và đặc biệt hơn, du lịch miền Tây vào mùa nước nổi bạn sẽ thưởng thức những món ăn từ cá linh, chỉ nơi đây mới có.
Top Ten Travel tổng hợp
Nguồn: Nhân Dân Điện tử