Cố đô Ayutthaya - Nếu bỗng thấy chán Bangkok vì suốt ngày chỉ có đi shopping ở những khu mua sắm sầm uất hay đi thăm những đền Chùa lộng lẫy, bạn hãy thử dành một ngày để đến với cố đô Ayutthaya để sống chậm hơn một chút và tìm hiểu về lịch sử cực kỳ bi tráng của nơi này.
Lạc trong dấu ấn xưa ở cố đô Ayutthaya
Cố đô Ayutthaya nằm cách Thủ đô Bangkok khoảng 85km. Để cho dễ hình dung, các bạn có thể liên tưởng đến cố đô Huế cách thủ đô Hà Nội của Việt Nam đến gần ngàn km. Với khoảng cách khá gần như vậy, bạn có thể đi và về trong ngày được. Việc di chuyển giữa Bangkok và Ayutthaya lại còn thuận tiện với tàu hỏa xuất phát từ ga Hualamphong, xe buýt từ bến xe gần với trạm tàu MRT Mo Chit hay những chiếc xe minivan 16 chỗ từ trạm tàu BTS Victory Monument.
Sau khoảng gần hai tiếng trên chiếc xe minivan 16 chỗ thì mình cũng đã đặt chân đến vùng đất cố đô Ayutthaya, cảm giác ban đầu như kiểu thành phố về nông thôn vậy, xung quanh khá vắng vẻ, không ồn ào tiếng rồ ga của chiếc xe Tuk Tuk như ở Bangkok. Vậy thôi mà cảm thấy nhẹ nhàng đi hẳn.
Cố đô Ayutthaya - Di sản Thế giới được Unesco công nhận
Cố đô Ayutthaya từng là nơi vua U Thong cai trị từng những năm cuối của thế kỷ XIII. Với vị trí thuận lợi khi được bao quanh bởi ba con sông lớn ở Thái Lan, bao gồm sông Chao Phraya, sông Pa Sak và sông Lop Buri, mật độ dân cư nơi này phát triển một cách nhanh chóng lên tới con số một triệu và trở thành một trong những thành phố đông dân nhất thế giới vào những năm 1600 - 1700. Đến khoảng năm 1765 - 1767 thì Ayutthaya trở thành chiến trường giữa đội quân của vua U Thong và đội quân Miến Điện.
Cuộc chiến này phá hủy rất nhiều ngôi chùa và các công trình kiến trúc độc đáo, biến Ayutthaya trở thành một vùng đất đổ nát. Sau khi đánh đuổi được quân Miến Điện, vua U Thong dời đô về Bangkok càng khiến cho Ayutthaya hoàng tàn hơn nữa. Cho đến hôm nay, khi đến vùng đất này, nó vẫn phẳng phất thời huy hoàng của một thời qua tàn tích của chiến tranh, qua những kiến trúc đổ nát, những bức tượng Phật cháy đen... Và cũng không lạ gì khi Unesco công nhận cố đô Ayutthaya là một di sản thế giới năm 1991.
Những ngôi chùa bị tàn phá ở cố đô Ayutthaya...
Ở cố đô Ayutthaya có khoảng 300 ngôi chùa lớn nhỏ, một phần vẫn còn giữ lại được nhiều kiến trúc thời xưa, một phần đã bị chiến tranh làm đổ nát. Trong số đó phải kể đến ngôi chùa Wat Phanan Choeng được xây dựng từ năm 1324, trước cả khi vua U Thong khai phá và lập đô tại Ayutthaya 26 năm. Có truyền thuyết kể về sự xuất hiện của ngôi chùa này rằng, ngày xưa có vị vua Thái tên là Phra Chao Sai Namphung đã ngỏ lời cưới con gái của Hoàng đế Trung Quốc. Được sự đồng ý, cô gái đã lặn lội đến vùng đất này trên một con thuyền. Tuy nhiên khi cô gái đến, vị vua đã không ra đón chào như khi hỏi cưới cô ấy và cũng không gặp cô gái ấy trong một thời gian dài. Vì quá buồn tủi nên cô gái ấy đã tự vẫn. Khi vị vua trở lại và biết tin đó, ông đã rất đau lòng và cho lập lại ngôi chùa này ngay nơi an nghỉ của cô ấy để thể hiện lòng tiếc thương.
Chùa Wat Phanan Choeng
Điều đặc biệt ở ngôi chùa này là bức tượng Phật khổng lồ đang ngồi với tư thế Subduing Mara. Bức tượng này được làm bằng gạch, vữa, có chiều rộng 14 mét và chiều cao bằng 19 mét. Đối với người Thái, đây là bức tượng lớn nhất, lâu đời nhất và đẹp nhất, vì vậy họ còn gọi bức tượng này là "Vị cha đáng kính".
Ngôi chùa này luôn đông đúc những người dân Thái và du khách đi tour Thái Lan đến để lễ Phật, họ dâng những vải màu vàng đồng, họ dán những miếng vàng lá mỏng lên những bức tượng Phật để cầu những điều tốt lành đến với họ.
Sau đó, mình đến với Wat Yai Chai Mong kol vì ấn tượng với độ cao của ngòn bảo tháp có hình dáng giống chiếc chuông theo phong cách của Srilanka, cao đến nỗi gần như đứng ở đâu trong cố đô Ayutthaya cũng sẽ thấy ngọn tháp ấy vậy.
Ngôi chùa được thành lập vào năm 1357 dưới thời vua U Thong để đón các tu sĩ Phật giáo trở về từ tu viện Phra Wanaratanathen ở Ceylon (tên thời xưa của Srilanka). Vào năm 1592, nơi đây từng chứng kiến trận thắng của vua Naresuan khi đấu một chọi một với Thái tử Miến Điện và đuổi quân xâm lược Miến Điện khỏi Ayutthaya lúc đó. Và để kỷ niệm cho chiến thắng này, nhà vua đã ra lệnh xây bảo tháp Chai Mongkhong và đổi tên ngôi chùa từ Wat Pa Kaeo thành Wat Yai Chai Mong Kol - có nghĩa là "Ngôi chùa vĩ đại của chiến thắng".
Điểm nhấn của ngôi chùa này là ngọn bảo tháp cao 60 mét với cầu thang thẳng tắp dẫn vào bên trong của bảo tháp. Hai bên lối dẫn vào bức tượng Phật khá lớn đang ngồi giữa những bức tường đã bị phá vỡ trong chiến tranh. Nếu bạn yêu thích bộ phim Tây Du Ký sản xuất năm 1986 huyền thoại thì có thể nhận ra đoạn mở đầu của tập 24 được quay ở góc chân cầu thang này đó.
Bên trong bảo tháp có vài tượng Phật nhỏ và một chiếc giếng cổ không có nước nhưng lại có một gáo nước. Người dân đến đây để thả những đồng xu và nguyện cầu may mắn. Bốn mặt bên ngoài bảo tháp là các bức tượng Phật đang ngồi niết bàn và hàng trăm bức tượng Phật nhỏ khác xếp liền kề nhau.
Phía đối diện ngọn bảo tháp còn có một bức tượng Phật lớn được phủ bằng lớp vải vàng đặc trưng đang nằm với mặt hướng về phía mặt trời mọc. Nơi đây từng là thiên đường nhưng cũng bị tàn phá trong những năm tháng quân Miến Điện xâm lược cố đô Ayutthaya.
Rời Wat Yai Chai Mong Kol, mình tiếp tục di chuyển đến Wat Maha That được vua Boromma Rachathirat Đệ Nhất cho xây dựng vào năm 1374, nơi được xem là di tích kỳ vĩ và từng là một trong những ngôi chùa quan trọng nhất ở Ayutthaya.
Wat Maha That không chỉ là trung tâm tôn giáo mà còn là nơi lưu trữ rất nhiều bảo vật quý của Đức Phật. Tuy nhiên vào khoảng năm 1767, Wat Maha That đã bị đốt cháy và bị phá hủy, những bức tượng Phật mất đầu, mất thân đổ bể vẫn còn ngổn ngang. Phần đầu của những bức tượng Phật lúc này được xem là kho báu cho những kẻ trộm nên phần lớn các bức tượng Phật ở đây đều bị mất đầu.
Tuy nhiên, Wat Maha That được biết đến nhiều qua chiếc đầu tượng Phật nhô ra từ gốc của một cây cổ thụ với gương mặt thánh thiện và hơi mỉm cười. Không có giấy tờ nào giải thích vì sao lại có một đầu tượng Phật ở vị trí như vậy mà chỉ có một vài giả thuyết đưa ra rằng trong cuộc chiến tranh với Miến Điến, một binh lính nào đó đã lấy và đặt chiếc đầu tượng Phật này vào một gốc cây để giấu đi, dần về sau cây phát triển và ôm trọn chiếc đầu tượng Phật ấy. Và cũng có câu chuyện rằng, ngày xưa tên trộm kho báu để giấu tượng Phật này ở gốc cây để sau này quay trở lại lấy, nhưng hắn ta đã không thực hiện được việc ấy. Để có thể chụp hình bức tượng này, du khách đi tour du lịch Thái Lan được yêu cầu phải ngồi xuống hoặc quỳ xuống chụp để tỏ lòng thành kính với Đức Phật.
Đầu tượng Phật tại gốc cây cổ thụ ở đền Wat Maha That
Wat Maha Phat được xây dựng với lối kiến trúc của người Khmer nên họ luôn tin rằng một ngôi chùa phải được xây dựng chính xác dựa trên một hệ thống khoa học rõ ràng để nó hoạt động hài hòa với vũ trụ. Như là lối đi vào chùa phải là hướng Đông vì đây là hướng mặt trời mọc sẽ mang lại nhiều điều tốt lành; hướng Tây được coi là hướng xấu, hướng Bắc cũng là hướng tốt và hướng Nam là hướng trung tính. Và ngôi chùa này được xây dựng với một tòa tháp ở trung tâm với bốn tháp khác ở bốn góc. Dọc con đường xung quanh Tòa tháp trung tâm có nhiều tượng Phật xếp thành một hàng dài, tuy nhiên tất cả đều mất đầu.
Chợ nổi Ayutthaya đa dạng món ăn ngon
Cố đô Ayutthaya Thái Lan còn có khu chợ nổi rộng khoảng 28 hecta ở trong khu làng Pang Chang. Khu chợ này được hình thành với ý nghĩa bảo tồn di sản văn hóa của người dân cố đô Ayutthaya là chính, họ vẫn còn giữ các kiến trúc từ thời xa xưa đến giờ. Tuy nhiên, khác với những chợ nổi, bạn có thể biết, đến đây thì chỉ thấy những chiếc thuyền đã đóng cố định ở trên mặt sông, giáp ranh với lối đi bộ của du khách và họ mở bán những mặt hàng và món ăn đậm chất địa phương của vùng này. Không chỉ bán ở dưới thuyền đó, có nhiều sạp hàng, quán ăn khác được sắp xếp dọc quanh lối đi của du khách và giá đồ ăn ở đây khá rẻ so với Bangkok.
Chợ nổi ở Ayutthaya
Ngoài ra, bạn có thể dành chút thời gian để trải nghiệm đi thuyền quanh khu chợ nổi này để có cái nhìn tổng quan hơn. Chiếc thuyền có cách hoạt động cũng lạ, thay vì dùng bánh lái và chân vịt thì họ lại dùng máy bơm nước và chiếc thuyền di chuyển bằng lực đẩy của nước từ máy bơm, nên ở nhiều đoạn cảm giác chiếc thuyền di chuyển rất chậm và ì ạch. Nhưng đó cũng là một trải nghiệm thú vị khi đến với chợ nổi tại cố đô Ayutthaya Thái Lan.
Khi đã no bụng sau khi thưởng thức những món ngon và rẻ ở chợ nổi cũng là lúc trời chiều đã dần buông. Mình lại lên xe để trở lại Thủ đô Bangkok với hình ảnh và câu chuyện thú vị đằng sau những bức tượng Phật và những ngôi chùa bị tàn phá trong chiến tranh. Cố đô Ayutthaya có sự trầm buồn nhất định nhưng vẫn còn nhiều nét uy nghi của những gì còn sót lại. Chuyến đi du lịch Thái Lan của mình trở nên nhiều màu sắc hơn khi dành một ngày rời nơi ồn ào náo nhiệt như Bangkok để sống chậm lại, đi chậm lại và ngắm nhìn thế giới ở những góc cạnh khác, đa sắc và giàu biểu cảm hơn.
Thái An
Inflight Magazine