Danh thắng Hòn Trống- Hòn Mái ( thị xã Sầm Sơn) là một trong những biểu tượng của thị xã Sầm Sơn và của tỉnh Thanh Hóa thời gian gần đây có dấu hiệu bị xê dịch.
1. Tác động của ngoại lực:
Hòn Trống- Hòn Mái một trong những biểu tưởng Thanh Hóa
Hòn Trống và Hòn Mái là một điểm thiên tạo. Hòn Trống nằm ở phía Đông, Hòn Mái nằm ở phía Tây. Hai hòn này có khoảng cách rất gần nhau. Mỗi lần người dân hay du khách muốn đi ngang qua Hòn Trống Hòn Mái đều phải lách người. Phần tiếp xúc giữa Hòn Mái và Hòn Trống với bệ đá khổng lồ phía dưới chỉ khoảng 60 cm và không còn khít như trước nữa. Thời gian gần đây do mưa bão nhiều năm qua cộng với sự tác động của du khách nên Hòn Mái đã bị xê dịch và có nguy cơ sụp đổ bất cứ lúc nào.
Một điều nguy hiểm hơn đó là chỉ cần một lực đẩy của người có sức khỏe trung bình cũng có thể làm Hòn Trống bị rung lắc. Một điểm đáng chú ý là phía dưới Hòn Mái có cây ổi dại mọc lên. Cây ổi này cũng có thể làm cho Hòn Mái bị đội lên so với vị trí ban đầu. Để bảo vệ di tích, người làm du lịch ở Hòn Trống- Hòn Mái đã lấy xi măng chèn lại để ngăn Hòn Trống bị trượt.
Trước thực trạng trên, UBND thị xã Sầm Sơn đã tổ chức khảo sát thực tế, tiến hành hội thảo để tìm hướng giải quyết và đã có văn bản báo cáo UBND tỉnh Thanh Hóa. UBND tỉnh Thanh Hóa cũng đã giao cho Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với Sở Xây dựng, thị xã Sầm Sơn nghiên cứu đưa ra hướng giải quyết. Theo ông Viên Đình Lưu Trưởng phòng Quản lý di sản, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Thanh Hóa cho biết: Việc đưa ra hướng xử lý tình trạng trượt dần của Hòn Trống Hòn Mái cần có cơ quan chức năng có chuyên môn sâu về địa chất khảo sát nghiên cứu tính toán về trọng lực và khả năng dịch chuyển của hòn Trống-Mái trong thời gian tiếp theo. Từ đó đề ra hướng giải quyết hợp lý, bởi hòn Trống-Mái là danh thắng thuộc Cụm di tích lịch sử - văn hóa - danh thắng núi Trường Lệ, đã được Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch công nhận là Di tích - danh thắng cấp quốc gia từ năm 1962. Đây cũng là một trong những biểu tượng của tỉnh Thanh Hóa.
Trong khi chờ đợi giải pháp xử lý khoa học, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Thanh Hóa và thị xã Sầm Sơn nghiêm cấm tác động của người dân lên HònTrống Hòn Mái như không được chèn vật dụng vào hòn Trống-Mái, đồng thời phải có giải ngăn cách để người dân không tự ý trèo vào khu vực hòn Trống-Mái, tác động lên hòn Trống-Mái nhằm đảo bảo an toàn cho di tích này cũng như an toàn cho khách đến tham quan. Bên cạnh đó, thị xã Sầm Sơn cũng đã chặt bỏ cây ổi dại ở phía dưới hòn Mái nhằm tránh hiện tượng rễ cây phá hoại di tích.
2. Sự tích Hòn Trống- Hòn Mái:
Nguy cơ sụy đổ của Hòn Trống- Mái
Tích của hai Hòn Trống Hòn Mái được tương truyền như sau: Một năm nọ, nước biển dâng cao nhấn cả vùng đất ven biển này vào tàn lụi, chết chóc. Có hai vợ chồng nhà nghèo đã may mắn sống sót nhờ bám vào ngọn cây gạo cao.
Khi nước biển đã rút họ chẳng còn gì để ăn, bỗng thấy con chim diều hâu lượn lờ trên núi. Người chồng gắng gượng leo lên mong tìm thấy được gì ăn cầm cự. Ngóng mãi không thấy chồng về, linh cảm như có chuyện chẳng lành, người vợ lần theo bước chân chồng đi tìm và khi lên tới đỉnh núi thì thấy người chồng đã chết.
Sự gắn bó thủy chung, đoàn kết đã cảm động đến thần tiên, họ đã được hóa phép thành đôi chim để được quấn quýt bên nhau, suốt ngày ca hát.
Đến kỳ hạn, đôi vợ chồng chim phải theo tiên về trời, vợ chồng chim đã xin thần tiên được ở lại trần gian và cuối cùng đôi vợ chồng chim này đã hóa thành đá, là hai hòn trống mái.
Kiều Ngân tổng hợp