Không được đánh giá cao như những phim còn lại nằm trong danh sách đề cử Oscar năm nay, Nebraska thậm chí là phim duy nhất thất bại về mặt doanh thu, tuy nhiên, tác phẩm mang hơi hướm độc lập này đã đem tới cho khán giả một trải nghiệm điện ảnh thuần khiết với câu chuyện và lối kể khó thể giản dị hơn.
Là một âm bản (ở mọi góc độ) của miền viễn tây nước Mỹ, cùng những thước phim đen trắng sắc nét, cuộc hành trình của hai cha con nhà Grant kéo dài từ Billings Montana đến Lincoln,
Nebraska đã vẽ nên một bức tranh Trung tây ảm đạm và bế tắc.
Thiếu vắng các chàng cao bồi đầu đội mũ chân đeo ủng hay đàn bò lực lưỡng xới tung mảnh đất vàng cam đặc trưng, miền tây trong
bộ phim Nebraska chỉ thỉnh thoảng phát lên giai điệu đồng quê hoài niệm và những quán bia xập xệ ven đường, nơi chứa đầy những lão già nghiện rượu mà Woody Grant được xem là điển hình.
Nebraska được đề cử ở 6 hạng mục
Oscar 2014, hầu hết là các giải quan trọng:
- Phim hay nhất
- Đạo diễn xuất sắc nhất
- Nam diễn viên chính xuất sắc nhất
- Nữ diễn viên phụ xuất sắc nhất
- Kịch bản gốc xuất sắc nhất
- Quay phim đẹp nhất
Phim mở đầu với hình ảnh lão già ương bướng Woody Grant bị cảnh sát giữ lại khi đang lếch thếch trên đường cao tốc. Lão đang cương quyết cuốc bộ khoảng 750 dặm từ Montana đến
Nebraska để lãnh giải 1 triệu đô của một tạp chí chuyên lừa phỉnh bạn đọc nào đấy, mặc kệ cả nhà ra sức khuyên can. Bằng đôi mắt trợn tròn khắc nghiệt và đôi chân di chuyển chậm chạp, Woody Grant cuối cùng đã ép buộc được đứa con trai thứ David chiều theo ý mình.
Bộ phim Nebraska
Diễn viên Nebraska đa phần đều lớn tuổi, bên cạnh đó,
câu chuyện Nebraska vốn dĩ không phải là câu chuyện tân thời, vì thế cần sự đồng cảm nhất định mới dễ dàng thích ứng với mạch phim. Không dùng lối kể ba hồi thường gặp,
Nebraska là diễn biến tâm lý của những số phận được sắp đặt gặp gỡ nhau trong cuộc sống và trở thành gia đình của nhau. Hai đứa con trai (người anh trông có vẻ thành đạt hơn) vô cùng lo lắng cho tình trạng hiện tại của bố họ, tức lão Woody Grant.
Đồng thời, ở một phân cảnh khác, người xem mơ hồ thấy được những khó khăn David mặc phải. Anh ta kẹt giữa tình huống hoặc kết hôn hoặc chia tay cô bạn gái lâu năm có dáng dấp thô kệch như hầu hết cô gái quê khác. Nếu quan tâm David thêm chút nữa sẽ thấy, cuộc sống của anh ta khá tẻ nhạt.
Diễn viên Woody Grant trong Nebraska
Nebraska không hẳn là một cuốn phim hành trình, hai con người khác biệt buộc cùng nhau tham gia chuyến đi và rồi, họ phát sinh tình cảm với nhau qua những trở ngại. Đạo diễn Alexander Payne đã nỗ lực thoát khỏi hệ thống phân chia thể loại, chỉ đơn giản là các nhân vật phải đến một nơi, không thông điệp, không dàn xếp, không định hướng, một cách tự nhiên, khán giả bị cuốn vào câu chuyện gàn dở có phần tếu táo của Woody Grant.
Trước khi ghé ngang và dừng chân ở thị trấn ngày xưa Woody từng sinh sống. Không ít lần David khốn đốn vì thói quen bia rượu của cha mình. Đừng hi vọng trong một phút cảm động, ông bố dữ dằn Woody sẽ tuyên bố sửa đổi.
Bộ phim Nebraska là câu chuyện đời thường thú vị. David luôn tỏ ra nhún nhường Woody, điều này lặp lại nhiều lần từ đoạn anh đồng ý bỏ dở công việc để đưa ông bố ngang ngược đi
Nebraska cho tới ảnh anh loay hoay ở đường rày xe lửa tìm hàm răng giả bị đánh rơi khi say cho lão ấy. Phim có nhiều đoạn thoại vô cùng duyên dáng giữa hai cha con nhà Grant.
Diễn viên Woody Grant trong Nebraska
Bộ phim Nebraska không quên điểm qua những thói quen sinh hoạt của một gia đình nông thôn nước Mỹ: đám đàn ông quây quần ngồi xem bóng đá trong lúc các bà nội trợ luyên thuyên dưới bếp… Sau đó, đại gia đình Grant cùng nhau ăn tối và hỏi han những câu hết sức ngớ ngẩn nhân dịp mấy chục năm gặp lại.
Alexander Payne có một tác phẩm sắp đặt tuyệt vời, một bức tranh gần như tĩnh lặng bao gồm tất thảy đám đàn ông nhà Grant (trừ những người đã chết) mặt không cảm xúc ngồi dáng cổ điển trong phòng tivi, tựa một đoạn kịch câm đầy tính biểu tượng. Suốt một đoạn dài của cuốn phim tình thế bị đảo ngược, chuyến đi bỗng dưng không dành cho Woody nữa mà dành cho David.
Anh ta chưa bao giờ biết rõ về dòng họ của mình, nấm mồ người chú mà David được đặt theo tên, hay ngay cả chuyện bố anh từng tham gia chiến đấu ở Triều Tiên, cột mốc quan trọng quyết định thời trai trẻ của ông. David rõ ràng là một chàng trai yêu thương gia đình, song khoảng cách thế hệ giữa anh và bố quả thật quá lớn.
Nebraska không lên tiếng tố cáo bất kỳ sự vô tâm nào, thậm chí là bản tính tham lam vô độ nảy sinh từ những người bạn thiếu thời của Woody khi họ loáng thoáng nghe được tin lão trúng giải thưởng lớn.
Cách hành xử thuộc miền quê nghèo khó, xứ sở người ta giải thích bằng quán bia kèm karaoke và nếu có gì nổi bật thì chính là khu di tích Mount Rushmore gần đấy với bốn khuôn mặt tổng thống Mỹ khắc bên trên mà theo Woody đó là “Washington còn không có tai”.
Bộ phim Nebraska
Chắc chắn chẳng hề có chuyện Woody Grant sẽ trúng giải rồi, vậy thì còn điều gì để người ta chờ đợi ở câu chuyện của lão? Sự phát triển trong mối quan hệ giữa họ và tác giả? Thực tế là Woody không hề thay đổi theo hướng thông thường một tác phẩm hành trình, trong
Nebraska, lão vẫn còn khó chịu lắm, dù đôi lần lão cũng có chút đáng yêu nhờ độ hóm hỉnh của tuổi già.
Woody vẫn đinh ninh rằng (hoặc lão cố tình làm vẻ), những món đồ ấy do tờ tạp chí nọ bồi thường cho lão. Và thế là Nebraska giữ trọn cảm xúc cho người xem. David, anh bạn đồng hành của lão, đứa con trai cam chịu của lão thật quá tinh tế so với đám thanh niên cục súc cùng dòng họ. Người này ban tặng người kia niềm vui cuộc sống. Một người được trẻ trung hơn và một người được trưởng thanh hơn. Cái đẹp mộc mạc trong mối quan hệ người với người, cha với con, anh với em đã tạo nên tinh thần nhân văn ấm áp cho
Nebraska.
Ngay từ đầu mùa Oscar, người ta đã dự đoán
Nebraska khó lòng làm được cú chuyển mình vượt lên tám tác phẩm nặng ký kia để đoạt giải. Thực tế, cùng với The Wolf Of Wall Stress, Philomena, American Hustle, Captain Philips, Nebraska đã trắng tay tại Oscar lần thứ 86 này.
Thế nhưng, những cảm xúc
giản dị trong Nebraska lúc nào cũng cần thiết cho cuộc sống. Bởi lẽ, cuộc sống đầy rẫy những nghiệt ngã như sa mạc viễn tây, còn tình người thì réo rắt tựa bản nhạc đồng quê xuyên suốt hành trình băng qua vùng sa mạc mênh mông ấy.
Thái An