"Đắt như sâm" - đấy là câu nói người xưa khi ví von bất kỳ cái gì đắt đỏ. Bới vì sao? Vì nhân sâm là thứ thần dược, được sử dụng như là liều thuốc tăng cường sinh lực và phục hồi sức khỏe. Nhân sâm là một yếu tố cốt lõi trong Đông y, nhưng người Hàn Quốc thường dùng nhân sâm theo cách đơn giản hơn là uống trà hay rượu.
1. Nhân sâm Hàn Quốc
Nhân sâm được trồng rộng rãi ở Hàn Quốc vì điều kiện khí hậu đất đai ở đây rất thích hợp. Để phân biệt nhân sâm trồng tại Hàn Quốc với sản phẩm có xuất xứ khác trên thế giới, nhân sâm Hàn Quốc được đặt tên là “Goryeong Ginseng” theo tên triều đại Goryeo – triều đại đã hình thành tên Hàn Quốc trong tiếng Anh là Korea.
Người ta tin rằng nhân sâm giúp tăng cường chức năng của các của các cơ quan quan trọng trong cơ thể, ổn định tim, bảo vệ dạ dày, tăng cường chịu đựng và sự ổn định của hệ thần kinh. Tuy nhiên, bất kỳ du khách du lịch Hàn Quốc nào cũng tỏ ra ngạc nhiên khi người Hàn Quốc dùng những thứ "đắt đỏ" này để pha trà, ngâm rượu hay đơn giản hơn nữa là làm ra những viên kẹo sâm.
Trà sâm Hàn Quốc là thức uống giải khát dùng thường xuyên có tác dụng giảm bớt mỏi mệt do áp lực công việc, giải nhiệt, bổ trung ích khí, giúp giảm bớt căng thẳng, giúp tinh thần minh mẫn, bổ phổi và tì vị, kích thích tiêu hóa, có khả năng dự phòng tích cực các biến chứng tim mạch thường có trên bệnh nhân bị bệnh tiểu đường, đặc biệt là tình trạng viêm tắc động tĩnh mạch. Hỗ trợ điều trị viêm gan cấp và mãn tính, gan nhiễm mỡ.
Hiện nay, trên thị trường thế giới và kể cả thị trường Việt Nam cũng tràn ngập các loại trà sâm Hàn Quốc như: Hồng sâm Hàn Quốc, trà sâm linh chi, trà sâm dạng nước đóng túi... Người mua khó phân biệt được đâu là sâm thật đâu là sâm giả. Vì giá thành đắt đỏ nên cũng có nhiều gia đình khá giả lạm dụng nhân sâm, dẫn đến nhiều biến chứng khó lường.
2. Sử dụng nhân sâm Hàn Quốc
Pha trà uống: Nhân sâm Hàn Quốc rửa sach, thái thành lát mỏng, mỗi lần dùng 1-2g, cho vào ấm, đổ nước sôi vào như là pha trà. Sau 5 phút có thể rót ra uống dần như trà. Có thể hãm vài lần như vậy, sau khi thấy mùi vị đã nhạt thì lấy bã ra nhai và nuốt dần.
[caption id="attachment_38446" align="aligncenter" width="500"]
Nhân sâm dùng pha trà[/caption]
Sâm tán bột: Nhân sâm Hàn Quốc sấy khô, tán mịn, mỗi lần dùng 1-2g, có thể dùng bột sâm pha nước uống hoặc uống trực tiếp bột sâm và chiêu bằng nước đã đun sôi. Hai cách kể trên thường áp dụng đối với chứng “khí hư” trong Đông y, với những biểu hiện chính: Người mệt mỏi, hay vã mồ hôi, thở yếu, chuyển hoá cơ bản kém.
Ngậm tan: Sâm thái thành lát thật mỏng, mỗi lần ngậm một lát, cho đến khi mềm nát thì nuốt dần, ngày nuốt 3-4 lát. Cách dùng này thường áp dụng đối với người mắc bệnh lâu ngày, mệt mỏi, kém ăn, cùng chứng “phế hư”- chức năng hô hấp suy giảm, phổi yếu, thở gấp, ho suyễn.
Sắc uống: Nhân sâm Hàn Quốc thái lát, mỗi ngày dùng 5-10g, sắc kỹ với nước, pha thêm 20-30g đường vào, chia thành nhiều lần uống và ăn cả cái. Trường hợp dùng để cấp cứu: tăng sâm lên 30-60g, sắc uống hết ngay trong một lần. Cách này thường dùng trong trường hợp cơ thể suy yếu nặng, sau phẫu thuật bị mất nhiều máu, cấp cứu lúc lâm nguy.
Nấu cháo ăn: Nhân sâm Hàn Quốc 3g, thái lát, sắc kỹ một lúc với nước, sau đó cho thêm gạo và nước vào nấu thành cháo ăn. Cách dùng này có tác dụng bổ dưỡng, thích hợp với những người mắc các chứng bệnh mạn tính đường tiêu hoá và người già cơ thể suy yếu, răng hỏng nhiều.
Sâm hấp trứng gà: Trứng gà 1 quả, khoét 1 lỗ nhỏ ở đỉnh, cho 1-2g bột nhân sâm vào, trộn đều. Lấy một miếng khăn giấy thấm nước cho ướt để dán kín lại rồi đem hấp chín. Mỗi ngày dùng 1 lần. Cách dùng này thường áp dụng để bồi bổ cơ thể đối với những người mắc các bệnh mạn tính.
Sâm hầm thịt gà: Dùng gà mái 1 con (gà chân đen càng tốt), làm sạch lông và tạp chất, mổ bụng cho 5-10g sâm thái lát vào rồi khâu kín lại; Hầm chín, ăn thịt, sâm và nước; mỗi tuần 1-2 lần. Cách dùng này thường áp dụng để bồi bổ cơ thể phụ nữ sau thời kỳ sinh đẻ.
[caption id="attachment_38447" align="aligncenter" width="500"]
Dùng nhân sâm hầm gà[/caption]
3. Những người nào không được sử dụng nhân sâm?
Ngày nay, nhân sâm là loại thuốc quý nhưng không hiếm, và vì thế nhiều người thuộc diện không được sử dụng nhân sâm nhưng vẫn dùng “hồn nhiên”. Vì cứ có tiền là mua nhân sâm được ngay (phần lớn là Cát Lâm sâm của Trung Quốc) nên nhiều người không đến thầy thuốc bắt mạch kê đơn mà cứ ra hiệu thuốc mua nhân sâm về dùng. Người ta cứ tưởng rằng nhân sâm là thuốc đại bổ thì ai cũng sử dụng nhân sâm để tẩm bổ được. Nhưng sự thật thì không phải người nào cũng nên dùng nhân sâm, không phải ai sử dụng nhân sâm cũng bổ.
Sử dụng nhân sâm Hàn Quốc, Trung Quốc ... không đúng lúc, không đúng cách hoặc không đúng đối tượng sẽ làm phát tác các tác dụng xấu của nhân sâm. Vậy, những người nào không được sử dụng nhân sâm? Trường hợp nào không nên dùng nhân sâm độc vị? Người bị những bệnh nào thì không nên sử dụng nhân sâm độc vị?
[caption id="attachment_38448" align="aligncenter" width="500"]
Trà sâm Hàn Quốc[/caption]
Nhân sâm độc vị là gì?
Nhân sâm độc vị nghĩa là chỉ có 1 vị nhân sâm. Rõ hơn, nhân sâm độc vị là các sản phẩm nhân sâm mà trong thành phần chỉ có nhân sâm, không chứa thêm bất kỳ thảo dược nào khác. Có thể kể ra một số sản phẩm nhân sâm độc vị trên thị trường hiện nay như: nhân sâm tươi nguyên củ, bạch sâm, một số loại trà sâm Hàn Quốc,…
Những người nào không được sử dụng Nhân Sâm độc vị?
Sử dụng nhân sâm không đúng đối tượng có thể gây ra những hậu quả đáng tiếc. Những người thuộc một trong các nhóm đối tượng sau đây không được dùng nhâm sâm độc vị: Phụ nữ mang thai, trẻ em từ 0- 14 tuổi, người khỏe mạnh bình thường.
Những bệnh nào thì không nên sử dụng nhân sâm độc vị?
Sử dụng nhân sâm Hàn Quốc, Trung Quốc hay Việt Nam... không đúng lúc, không đúng bệnh sẽ làm cho tình trạng bệnh trầm trọng hơn. Cần biết rằng không nên sử dụng nhân sâm khi đang mắc một số loại bệnh. Nếu đang dùng nhân sâm mà mắc các bệnh dưới đâythì phải dừng việc dùng sâm, chờ đến khi khỏi bệnh mới dùng tiếp. Những người đang có các bệnh sau thì không được dùng nhân sâm độc vị:
Người đang bị đau bụng do hàn. Người đang bị viêm loét dạ dày, đau dạ dày. Người đang bị táo bón. Người đang bị rối loạn tiêu hóa, có các triệu chứng như khó tiêu, đầy bụng, trướng bụng. Những người đang bị viêm ruột. Người bị viêm phế quản. Người bị giãn phế quản. Những người bị ho ra máu. Bệnh nhân lao phổi. Bệnh nhân viêm gan. Bệnh nhân viêm túi mật, sỏi mật. Người đang bị nấc. Người đang bị tiêu chảy. Các bệnh ngoại cảm (phong hàn, phong nhiệt, phong ôn). Bệnh nhân cao huyết áp. Người bị xơ mỡ động mạch. Người đang mắc bệnh tự miễn (vẩy nến, viêm khớp phong thấp, luput ban đỏ, cứng bì,…). Những người đang dùng thuốc chống huyết khối (warfarin…). Những người bị di tinh, xuất tinh sớm... thì không nên dùng bất cứ nhân sâm độc vị Hàn Quốc hay bất kỳ nhân sâm độc vị nào.
4. Truyền thuyết về cây nhân sâm Hàn Quốc
Ngày xưa, khoảng 1500 năm trước, trong một ngôi làng nhỏ ở gần chân núi, có nhà của một cậu bé học trò. Cậu bé có họ là Kang. Kang mồ côi nha từ khi còn rất nhỏ. Thật không may, không lâu sau đó mẹ của cậu cũng bị ốm nặng.
[caption id="attachment_38449" align="aligncenter" width="500"]
Truyền thuyết cây nhân sâm Hàn Quốc[/caption]
Kang là một cậu bé rất hiếu thảo. Thấy mẹ bị ốm, cậu bé cảm thấy rất lo lắng và thương mẹ nhưng không biết làm sao cho mẹ khỏi bệnh. Thế là cậu bé đi đến hang núi có tên là Kwan-Eum (Quan Âm) thuộc núi Jin-Ak để cầu nguyện. Cậu cứ cầu nguyện mãi, cầu nguyện mãi, cầu mong cho mẹ cậu chóng khỏi bệnh.
Một hôm, vị thần của núi cảm động trước tấm lòng hiếu thảo của Kang nên đã xuất hiện trong giấc mơ của cậu. Thần bảo: "Ở trên đỉnh núiKwan-Eum có một loại cây thân cỏ. Cây đó có 3 quả, mọc trên vách đá của núi. Con hãy nhổ cây lấy rễ và mang về nhà, sắc rễ cây lên rồi mang nước cho mẹ con uống. Điều cầu khẩn của con sẽ thành hiện thực". Dặn dò Kang xong, vị thần biến mất.
Kang tỉnh dậy mà vẫn nhớ như in từng lời của vị thần chỉ dạy trong giấc mơ. Cậu nghĩ giấc mơ thật là lạ lùng nhưng vì rất muốn cứu mẹ, cậu quyết định làm theo lời vị thần dặn bảo. Cậu trèo lên vách núi đá của Kang-Eun, và rồi cậu nhìn thấy cái cây trong giấc mơ ở đó. Thế là cậu mang cái cây về, lấy rễ củ của nó sắc lên cho mẹ uống. Mẹ cậu bé sau khi được uống nước sắc thuốc tự nhiên khỏe hơn trước rất nhiều. Mỗi ngày bà một khỏe hơn lên rồi chẳng bao lâu sau bà khỏi bệnh.
Kang lấy hạt của loài cây đó và đem trồng. Cậu chính là người đầu tiên trông cây nhân sâm ở Hàn Quốc. Người ta gọi loài cây đó là cây Nhân sâm, vì hình dạng của rễ củ của cây gợi nhớ đến hình ảnh của con người (Insam).
Thái An _ Top Ten Travel_ Tour du lịch Hàn Quốc