Mông Cổ không chỉ cuốn hút du khách bởi những cảnh quan bao la, hoang sơ mà còn bởi sự thay đổi khí hậu rõ rệt theo từng mùa, mỗi mùa mang đến những trải nghiệm hoàn toàn khác biệt. Việc nắm rõ đặc điểm khí hậu Mông Cổ sẽ giúp bạn không chỉ chuẩn bị trang phục, vật dụng cần thiết mà còn biết cách chọn thời điểm thích hợp nhất để du lịch Mông Cổ và khám phá được hết mọi nét đẹp kỳ thú của vùng đất du mục độc đáo này.
Mông Cổ có sự thay đổi khí hậu rõ rệt theo từng mùa, mỗi mùa mang đến những trải nghiệm hoàn toàn khác biệt.
I. Đặc điểm khí hậu Mông Cổ theo vị trí địa lý
Mông Cổ nằm ở khu vực Đông Bắc Á, kẹp giữa hai quốc gia rộng lớn là Nga và Trung Quốc. Với địa hình chủ yếu là cao nguyên, độ cao trung bình lên tới hơn 1.500m so với mực nước biển, phần lớn lãnh thổ Mông Cổ được bao phủ bởi thảo nguyên khô và lạnh, bao quanh bởi các dãy núi cao như Altai và Khangai ở phía tây và nam. Yếu tố địa lý này đóng vai trò quyết định trong việc hình thành nên khí hậu đặc trưng của đất nước.
Ngoài ra, do vị trí nằm sâu trong nội lục, không có biển bao quanh để điều hòa thời tiết, Mông Cổ cũng chịu ảnh hưởng trực tiếp của kiểu khí hậu lục địa cực đoan. Điều này dẫn đến sự chênh lệch nhiệt độ rõ rệt giữa ngày và đêm cũng như giữa các mùa trong năm. Mùa đông ở đây kéo dài và vô cùng lạnh giá, trong khi mùa hè ngắn nhưng nắng nóng. Mùa xuân và mùa thu tuy ngắn ngủi nhưng lại mang đến thời tiết dễ chịu hơn cả.
Sự khác biệt về nhiệt độ cũng phụ thuộc vào từng vùng, nếu như khu vực phía bắc và vùng núi có khí hậu lạnh, thì ở phía nam, nơi có sa mạc Gobi lại sở hữu thời tiết nóng bức và khô hạn đặc trưng.
Với vị trí địa lý đặc biệt, khí hậu Mông Cổ mang đến những sự khác biệt rõ ràng
II. Nhiệt độ trung bình và biến động của thời tiết
Nhiệt độ trung bình hàng năm ở Mông Cổ dao động từ -7°C đến 3°C tùy khu vực. Mùa đông thường bắt đầu từ tháng 11 và kéo dài đến hết tháng 3, với nhiệt độ thường xuyên dưới -20°C, thậm chí có lúc giảm xuống -40°C ở khu vực núi cao. Mùa hè (tháng 6 đến tháng 8) là thời điểm ấm áp nhất cho các hành trình du lịch Mông Cổ với nền nhiệt độ cao, có thể đạt 25–30°C vào ban ngày, nhưng vẫn có thể xuống dưới 10°C vào ban đêm.
Còn mùa xuân và mùa thu mang lại thời tiết dễ chịu hơn, nhưng ngắn ngủi và có thể biến đổi nhanh chóng. Đặc biệt, gió xuân ở Mông Cổ có thể rất mạnh, mang theo bụi cát từ sa mạc Gobi gây cản trở tầm nhìn và ảnh hưởng sức khỏe.
Thời tiết tại Mông Cổ tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động ngoài trời
III. Thông tin về lượng mưa và độ ẩm
Mông Cổ là một trong những quốc gia khô hạn nhất châu Á với lượng mưa trung bình chỉ khoảng 200–300mm mỗi năm, tập trung chủ yếu vào mùa hè. Các khu vực phía bắc và vùng núi có lượng mưa cao hơn, trong khi sa mạc Gobi và khu vực phía nam gần như không có mưa.
Do khí hậu khô lạnh, độ ẩm trong không khí rất thấp, nhất là vào mùa đông. Điều này khiến không khí trong lành nhưng có thể gây khô da, nứt nẻ môi, vì vậy bạn nên chuẩn bị kem dưỡng ẩm, son dưỡng và các vật dụng chống khô da nếu đến du lịch Mông Cổ vào mùa đông hoặc đầu xuân.
IV. Đặc điểm khí hậu theo mùa tại Mông Cổ
Khí hậu Mông Cổ chia thành bốn mùa rõ rệt, mỗi mùa mang trong mình một vẻ đẹp đặc trưng và ảnh hưởng trực tiếp đến trải nghiệm của khách du lịch Mông Cổ. Hiểu được đặc điểm của từng mùa không chỉ giúp bạn lựa chọn thời điểm lý tưởng cho chuyến đi mà còn góp phần tạo nên hành trình khám phá thuận lợi và đáng nhớ. Dưới đây là những thông tin cụ thể về khí hậu Mông Cổ theo từng mùa trong năm.
1. Mùa xuân (tháng 4 – tháng 5)
Mùa xuân là thời điểm chuyển giao giữa cái lạnh khắc nghiệt của mùa đông và sự ấm áp của mùa hè, mang đến sự tươi mới và sức sống cho thảo nguyên Mông Cổ. Nhiệt độ bắt đầu tăng nhẹ nhưng vẫn có những biến đổi thất thường. Đặc biệt, đây cũng là thời điểm gió xuân nổi lên mạnh mẽ, thường kèm theo bụi cát, đặc biệt là ở vùng phía nam giáp sa mạc Gobi. Tuy nhiên, đây lại là lúc lý tưởng để khách đi tour Mông Cổ có thể khám phá các tu viện cổ kính, di tích lịch sử và trải nghiệm đời sống đô thị tại Ulaanbaatar hay các thành phố lớn khác.
Khung cảnh tươi mới, tràn đầy sức sống tại Mông Cổ vào mùa xuân
2. Mùa hè (tháng 6 – tháng 8)
Mùa hè được xem là thời điểm lý tưởng nhất để du lịch Mông Cổ nhờ khí hậu ôn hòa, khô ráo và bầu trời trong xanh. Ban ngày, nhiệt độ dao động trong khoảng 20–30°C, tạo điều kiện hoàn hảo cho các hoạt động khám phá thiên nhiên, trong khi ban đêm vẫn giữ được sự mát mẻ dễ chịu. Đây là mùa lý tưởng để trải nghiệm cuộc sống du mục trên thảo nguyên rộng lớn, khi cỏ cây xanh mướt, đàn gia súc thong dong gặm cỏ và khung cảnh thiên nhiên như bừng sức sống.
Du khách có thể tận hưởng các hoạt động ngoài trời đa dạng như cưỡi ngựa dọc thảo nguyên, leo núi, trekking qua những cung đường hoang sơ hoặc cắm trại bên hồ Khövsgöl trong lành. Khám phá sa mạc Gobi cũng là một trải nghiệm hấp dẫn vào mùa hè, khi thời tiết nắng ráo và ít bão cát hơn các mùa khác.
Đặc biệt, tháng 7 cũng là thời điểm diễn ra lễ hội Naadam – Sự kiện văn hóa thể thao truyền thống lớn nhất trong năm, nơi bạn sẽ được chiêm ngưỡng ba môn thể thao cổ truyền là vật, đua ngựa và bắn cung, cùng nhiều màn trình diễn nghệ thuật đặc sắc phản ánh tinh thần và bản sắc dân tộc Mông Cổ.
Mùa hè được xem là thời điểm lý tưởng nhất để du lịch Mông Cổ nhờ khí hậu ôn hòa, khô ráo và bầu trời trong xanh
3. Mùa thu (tháng 9 – tháng 10)
Mùa thu ở Mông Cổ là khoảng thời gian tuyệt đẹp khi cả thảo nguyên chuyển mình sang gam màu vàng rực rỡ. Bầu trời cao và trong xanh hơn bao giờ hết, ánh nắng cũng không còn gắt gao như mùa hè mà dịu nhẹ, lan tỏa khắp những cánh đồng cỏ khô đang dần đổi màu. Nhiệt độ dao động khoảng 5–15°C vào ban ngày và se lạnh về đêm, đủ để tạo nên bầu không khí lãng mạn và yên bình.
Du khách đến du lịch Mông Cổ vào mùa thu có thể thử trải nghiệm một số các hoạt động hấp dẫn như:
- Tham gia các tour nhiếp ảnh để ghi lại cảnh sắc rừng cây thay lá, thảo nguyên nhuộm vàng.
- Cưỡi ngựa hoặc đi bộ dọc theo những triền đồi thanh bình, cảm nhận sự tĩnh lặng của thiên nhiên.
- Giao lưu với người dân du mục trong bối cảnh yên tĩnh hơn, khám phá đời sống truyền thống khi họ chuẩn bị cho mùa đông sắp tới.
- Thưởng thức các món ăn địa phương ấm nóng, trải nghiệm lều ger trong tiết trời thu se lạnh.
Đây là thời điểm lý tưởng cho những ai yêu thiên nhiên, đam mê khám phá văn hóa truyền thống và muốn tìm kiếm một không gian thư giãn nhẹ nhàng, không quá đông đúc như mùa cao điểm du lịch hè.
Mùa thu ở Mông Cổ là khoảng thời gian tuyệt đẹp khi cả thảo nguyên chuyển mình sang gam màu vàng rực rỡ
4. Mùa đông (tháng 11 – tháng 3)
Mùa đông tại Mông Cổ thường được ví như một bức tranh tuyết trắng kéo dài suốt nhiều tháng, với cái lạnh cắt da cùng cảnh vật chìm trong băng giá. Nhiệt độ ở nhiều khu vực, đặc biệt là vùng núi phía bắc và phía tây, có thể hạ sâu tới -40°C. Tuyết rơi dày, đóng băng diện rộng khiến giao thông và sinh hoạt gặp nhiều khó khăn, nhưng đồng thời cũng mang đến một nét đẹp đầy ấn tượng và khác biệt.
Đây là khoảng thời gian hiếm hoi để khách du lịch Mông Cổ có thể tận hưởng một đất nước yên tĩnh và huyền bí với vô số các hoạt động hấp dẫn và lý tưởng như:
- Trải nghiệm cuộc sống du mục trong lều ger truyền thống, nơi các gia đình vẫn sinh hoạt theo phong cách cổ truyền giữa thiên nhiên hoang sơ.
- Tham gia các hoạt động thú vị như cưỡi ngựa trên tuyết, trượt tuyết, ngắm cảnh sương mù và băng tuyết phủ kín đồng cỏ.
Đặc biệt, vào khoảng tháng 2, lễ hội Tsagaan Sar – Tết cổ truyền của người Mông Cổ sẽ đưa bạn vào hành trình văn hóa độc đáo, nơi các nghi lễ, ẩm thực truyền thống và tinh thần sum vầy gia đình lên ngôi.
Nếu bạn yêu thích vẻ đẹp tĩnh lặng, muốn thoát khỏi nhịp sống hiện đại và khám phá nét văn hóa nguyên bản, thì mùa đông Mông Cổ là một lựa chọn lý tưởng. Hãy tham khảo thêm Cẩm nang du lịch Mông Cổ để nắm rõ các lưu ý khi di chuyển, giữ ấm và lên kế hoạch trải nghiệm trọn vẹn mùa đông tại vùng đất này.
Mùa đông tại Mông Cổ thường được ví như một bức tranh tuyết trắng kéo dài suốt nhiều tháng
V. Khí hậu tại một số khu vực tiêu biểu
Tuy toàn bộ đất nước Mông Cổ đều chịu ảnh hưởng của khí hậu lục địa khô lạnh, nhưng từng khu vực lại có những đặc điểm khí hậu riêng biệt, tạo nên sự đa dạng đáng kể trong trải nghiệm du lịch. Việc hiểu rõ sự khác nhau về nhiệt độ, độ ẩm và điều kiện tự nhiên giữa các vùng sẽ giúp du khách dễ dàng lựa chọn điểm đến phù hợp với nhu cầu khám phá và thời điểm du lịch lý tưởng.
Sau đây là đặc điểm thời tiết của một số khu vực tiêu biểu tại Mông Cổ mà Bạn có thể tham khảo và tìm hiểu thêm:
Ulaanbaatar: Thủ đô lạnh nhất thế giới. Mùa đông nhiệt độ xuống thấp -25°C đến -35°C, mùa hè dao động từ 15–25°C.
Hồ Khövsgöl: Mùa hè mát mẻ (15–20°C), mùa đông đóng băng hoàn toàn.
Sa mạc Gobi: Nhiệt độ mùa hè có thể lên đến 40°C ban ngày và giảm còn dưới 10°C ban đêm. Lượng mưa cực kỳ thấp.
Vùng Altai: Khí hậu lạnh quanh năm, thích hợp cho du lịch mạo hiểm và lễ hội Đại bàng.
Vẻ đẹp của Mông Cổ qua bức tranh 4 mùa xinh đẹp
Khí hậu Mông Cổ có thể khắc nghiệt nhưng cũng là một phần tạo nên nét hấp dẫn riêng biệt cho vùng đất này. Dù là giữa mùa đông lạnh giá hay những ngày hè rực rỡ nắng vàng, mỗi thời điểm trong năm đều mang đến một trải nghiệm đặc sắc không thể quên. Đặt ngay các hành trình tour du lịch Mông Cổ ngay từ bây giờ để chuẩn bị thật chu đáo cho chuyến đi, đảm bảo bạn có một hành trình khám phá thảo nguyên đúng nghĩa và an toàn nhất nhé!
Top Ten Travel